آشنایی با پتاسیم

پتاسیم یکی از هفت ماده معدنی ضروری میباشد. سایر مواد معدنی ضروری حاوی کلسیم، منیزیم، فسفر، سدیم، کلرید و سولفور میباشد. ما دست‌کم به ۱۰۰ میلی گرم از پتاسیم برای پشتیبانی و پشتیبانی از فرآیندهای کلیدی بدن در روز نیاز داریم.

پتاسیم با نماد شیمیایی K و یک فلز قلیایی میباشد و رقم اتمی آن ۱۹ می باشد

پتاسیم (Potassium) با نماد شیمیایی K (از واژهٔ kalium در لاتین نو) یک فلز قلیایی میباشد و رقم اتمی آن ۱۹ می باشد. عنصر پتاسیم نرم و به رنگ نقره‌ای – سفید میباشد در هوا به راحتی اکسید می‌شود و با آب به تندی واکنش می‌دهد و تولید گرما می‌کند و در عملکرد سبب افروخته شدن هیدروژن و واکنش آن می‌گردد.

پتاسیم و سدیم از نظر شیمیایی بینهایت شبیه اند.

مصرف کافی پتاسیم با کاهش ۲۰ درصدی از مرگ و میرهای ناشی از علل مختلف، کاهش خطر ابتلا به سکته، کاهش فشار خون، محافظت در مساوی از دست دادن توده عضلانی، کاهش تشکیل سنگ کلیه مرتبط میباشد. عملکرد اصلی و آغازین پتاسیم در بدن حاوی تنظیم برابری مایعات و کنترل تلاش الکتریکی قلب و سایر عضلات میباشد.

همانطور که می دانید پتاسیم یک الکترولیت میباشد که با اثرات سدیم در بدن مقابله می‌کند و به حفظ و نگهداری فشار خون در حد سالم کمک می نماید. این ماده همچنین برای حفظ برابری اسید و باز در بدن ضروری میباشد.

ما دست‌کم به 100 میلی گرم از پتاسیم برای پشتیبانی و پشتیبانی از فرآیندهای کلیدی بدن در روز نیاز داریم. مصرف کافی پتاسیم با کاهش 20درصدی از مرگ و میرهای ناشی از علل مختلف، کاهش خطر ابتلا به سکته، کاهش فشار خون، محافظت در مساوی از دست دادن توده عضلانی، کاهش تشکیل سنگ کلیه مرتبط میباشد.

عملکرد اصلی و آغازین پتاسیم در بدن حاوی تنظیم برابری مایعات و کنترل تلاش الکتریکی قلب و سایر عضلات میباشد. همانطور که می دانید پتاسیم یک الکترولیت میباشد که با اثرات سدیم در بدن مقابله می کند و به حفظ و نگهداری فشار خون در حد سالم کمک می نماید. این ماده همچنین برای حفظ برابری اسید و باز در بدن ضروری میباشد. مصرف پایین پتاسیم با پرفشاری خون و بیماری های قلبی-عروقی مرتبط میباشد.

بیشتر افراد می دانند که مصرف اندک سدیم برای کاهش فشار خون ضروری میباشد اما از این نکته غافل هستند که مصرف کافی پتاسیم برای ایجاد برابری سدیم در بدن و کاهش فشار خون الزامی میباشد. افزایش مصرف پتاسیم به همراه کاهش دریافت سدیم برای تحول سدیم برای تحول در فشار خون شخص و پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی لازم میباشد.

خواص پتاسیم

فلز قلیایی نرم با جلای نقره ای؛ سبک‌وزن؛ در هوای مرطوب به سرعت اکسیده می شود، از این رو در نفت نگهداری می‌شود جرم حجمی ۰٫۸۷۲؛ نقطه ذوب ۶۳ درجه سانتیگراد؛ نقطه جوش ۷۷۰ درجه سانتیگراد میل ترکیبی آن شدید میباشد، خواص پتاسیم شبیه به سدیم میباشد ولی میل ترکیبی آن شدیدتر میباشد.

پتاسیم در خاک

پتاسیم به‌طور معمول انبوه‌ترین عنصر غذایی پر نیاز در ۱۵ سانتی‌متری لایه سطحی خاک میباشد. مقدار پتاسیم در خاک‌های معدنی۰/۴ تا ۳ درصد یا بیشتر تحول می‌کنددر حالی که در خاک‌های آلی این مقدار حدود ۰/۰۲ تا ۰/۰۳ درصد میباشد.

اشکال مختلف پتاسیم در خاک

چهار شکل مختلف پتاسیم در خاک به ترتیب سهل الوصول بودن برای گیاهان حاوی: پتاسیم محلول، پتاسیم تبادلی، پتاسیم غیر تبادلی (تثبیت شده) و پتاسیم ساختمانی می باشد.

پتاسیم محلول: پتاسیمی میباشد که در محلول خاک به قالب یونی موجود بوده وتن‌ها قالب قابل جذب پتاسیم برای گیاهان میباشد و کاهش ذخیره پتاسیمی خاک در تاثیر شستشوی عمقی نیز پس از تبدیل سایر شکل های پتاسیم به این قالب صورت می گیرد.

پتاسیم تبادلی: پتاسیم تبادلی یا پتاسیم جذب سطحی شده روی کلوئیدها و قابل جانشین با سایر کاتیون‌ها، همانند کاتیون‌های تبادلی دیگر به وسیله نیروهای الکترو استاتیک بارهای منفی کلوئیدهای آلی و معدنی خاک نگهداری می‌شود و تحت شرایطی به راحتی توسط نمک‌های خنثی قابل استخراج می‌باشد.

پتاسیم غیرتبادلی: پتاسیمی میباشد که به‌راحتی قابل تبادل نبوده و در زمانه‌های کوتاه نیز توسط محلول‌های نمکی آزاد نمی‌شود و تاحدودی برای گیاه قابل استفاده میباشد.

پتاسیم ساختمانی: به شکلی از پتاسیم اطلاق می ‌شود که جزئی از شبکه کریستالی کانی ها می ‌باشد.

پتاسیم در گیاه

پتاسیم انبوه ترین کاتیون موجود در سیتوپلاسم بوده و نمک های پتاسیم به ایجاد پتانسیل اسمزی مناسب در درون سلول ها و بافت های گیاهان غیر نمک دوست کمک عمده ای می کند.

چرخه پتاسیم

جذب پتاسیم به وسیله گیاه

جذب پتاسیم به داخل سیتوپلاسم یا واکئول های سلول های ریشه از راه جذب پرکار میباشد و نیاز به انرژی دارد. بین غلظت پتاسیم محلول اطراف ریشه و مقدار جذب پتاسیم به وسیلهٔ گیاه رایطه مستقیم وجود دارد.

میزان پتاسیم قابل جذب در خاک های مختلف معمولاً در حدود ۰/۱ درصد میزان کلسیم قابل جذب می باشد، با این حال مقدار پتاسیم گیاه معمولاً ۱۰ مساوی کلسیم می باشد و این نشان می دهد که گیاه قدرت انتخابی شدیدی برای برخی عناصر مورد نیاز خود دارد.

نقش داشتن پتاسیم در گیاه

پتاسیم در فیزیولوژی گیاه از قبیل: پرکار شدن آنزیم ها، ساختن پروتئین ها، فتوسنتز، بزرگ شدن سلول، باز و بسته شدن روزنه ها وافزایش مقاومت به تنش های محیطی نقش داشتن دارد. همچنین پتاسیم در درختان میوه‌ای بزرگ شدن میوه ها را سبب می شود. رنگ نارنجی مرکبات و رنگ قرمز در سیب و هلو تابعی از غلظت پتاسیم در گیاه می باشد.

کمبود پتاسیم در گیاهان

کمبود پتاسیم در گیاهان در ابتدا منجر به بروز علائم ظاهری و نشانه های قابل دیدن نمی شود، بلکه ابتدا تنها کاهشی در میزان رشد و عملکرد وجود دارد که به آن اصطلاحاً گرسنگی پوشیده گفته می شود و تا زمانی که کمبود پتاسیم شدید نباشد، حتی تا پایان فصل رشد نیز علائم ظاهری همچنان بروز نکرده اما کاهش عملکرددر این شرایط حتمی خواهد بود. به دلیل موبایل بودن این عنصر نشانه های ظاهری کمبود پتاسیم ابتدا بر روی دومین و سومین برگ های پیرتر آشکار می شود. در پیرترین برگ ها اغلب زردی و سوختگی از نوک و حاشیه برگ ها ابتدا شده و به سمت پهنک توسعه پیدا می کند.

از جمله علائم پایین بودن سطح پتاسیم در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

حس خستگی همیشگی: زمانی که ذخیره گلیکوژن در کبد و ماهیچه ها به دلیل پایین بودن سطح پتاسیم به خطر افتد، خستگی می تواند نشانه ای از کمبود این ماده معدنی باشد.

حس بی‌حالی ماهیچه ای: پتاسیم در تبدیل قند خون به گلیکوژن مهم میباشد بنابراین، زمانی که سطح آن پایین باشد شخص در طول روز یا هنگام تلاش روزمره حس بی‌حالی ماهیچه ای می کند.

علاوه بر این، پایین بودن سطح پتاسیم سبب می شود مقدار زیادی کلسیم از راه ادرار از بدن دفع شود که بر سلامت استخوان ها تاثیر می گذارد.

یبوست: بدن برای حفظ برابری ترشحات سیستم گوارشی به پتاسیم نیاز دارد. زمانیکه سطح آن پایین باشد خاصیت اسیدی اسید معده کاهش پیدا کرده و بدن مقدار کافی از مواد مغذی را جذب نمی کند و به یبوست، نفخ و گرفتگی عضلات شکمی منجر می شود.

حس گرفتگی ماهیچه‌ای: پتاسیم برای عملکرد درست ماهیچه ها ضروری میباشد به همین دلیل زمانی که سطح این ماده معدنی پایین باشد شخص گرفتار درد و حتی اسپاسم می شود.