معرفی رشته مشاوره در دانشگاه و بررسی بازار کار این رشته

دوستی با رشته مشاوره

رشته‌ی مشاوره و راهنمایی یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی هست که جنبه کاربردی دارد و دروس آن بیشتر در زمینه رشد، ابعاد مختلف شخصیت آدمی و پیشگیـری از مشکلات و اختلالات به‌ خصـوص مشکلات دانش ‌آموزان و نوجوانان هست.

معرفی رشته مشاوره در دانشگاه

در زندگی همه‌ی انسان‌ها در پایان سنین، از کودکی تا پیری مسائل و دغدغه‌هایی وجود دارد که از نظر روانی شخص را تحت فشار قرار می‌دهند.

مشاوره به معنای کمک گرفتن در یک زمینه خاص می باشد  مشاوران همواره سعی دارند با مشورت دادن و کمک رساندن به افرادی که گرفتار بحران شده اند ، سلامت روانی اجتماع را سلامت بخشند و به افراد بحران زده کمک کنند تا بتوانند مسیر رشد و پیشرفت را به درستی و در کمترین زمانه پشت سر بگذارند.

مشاوره به نگرانی‌های عاطفی ، اجتماعی ، شغلی ، مدرسه ، مدرسه و سلامت جسمی می‌پردازد که ممکن هست افراد در مراحل مختلف زندگی خود داشته باشند.

رشته‌ی مشاوره و راهنمایی یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی هست که جنبه کاربردی دارد و دروس آن بیشتر در زمینه رشد، ابعاد مختلف شخصیت آدمی و پیشگیـری از مشکلات و اختلالات به‌خصـوص مشکلات دانش‌آموزان و نوجوانان هست.

شخص مشاور‌ به‌ افراد آموزش‌ می‌دهد که‌ چه‌ کنند تا گرفتار بحران‌های‌ روحی‌ نگردند و راه‌ پیشرفت‌ و تکامل‌ را آسوده‌تر و سریع‌تر طی‌ نمایند. البته بخش دیگری از مشاوره نیز حاوی حال افرادی می شود که گرفتار بحران شده اند و اکنون نمی دانند که چگونه باید از بحران مورد نظر ردشدن کرده و یا با آن کنار بیایند که در اینجا مشاور به شخص مراجعه کننده کمک می کند تا خودش را، نیازهایش را، هدفش را و راه آمدن به هدفش را بشناسد تا بتواند بر بحران موجود غلبه کند.

در واقع رشته مشاوره سریال ای از علوم به هم متصل هست که به بررسی نحوه استفاده از اصول ، مبانی و فنون روانشناسی پرداخته تا بتوان از آن ها در مسائلی همچون حل مشکلات خانوادگی ، سلامت فضای تعلیماتی ، تشخیص اختلالات روانی افراد و… استفاده کرد.

این رشته برخلاف رشته روان‌شناسی که شایستگی انتخاب برای هر دو گرایش تجربی و انسانی را دارد، تنها برای رشته‌های علوم انسانی قابل تحصیل هست.

همپوشانی این رشته با رشته‌ی روانشناسی سبب می‌شود تا داوطلبان علاقه‌مند به حوزه‌ی سلامت روان که با منزلت‌شان در رشته‌ی روانشناسی پذیرش نخواهد شد، به آن روی آورند.

فرق رشته مشاوره و روانشناسی

رشته روانشناسی بیشتر مرتبط با مسائلی همچون صدمه شناسی و اختلالات روانی هست و افرادی که گرفتار آشفتگی های روحی و روانی هستند را مورد مطالعه قرار می دهد. مشاوران، بيش‌تر در راستاي پيش‌گيري از بروز فشارهاي رواني، به افراد سالم از حيث رواني مشاوره مي‌دهند درحالي‌كه روان‌شناسان بيش‌تر درصدد درمان افرادي هستند كه به نوعي از يك اختلال رواني رنج مي‌برند.

واحدهای درسی رشته‌ی مشاوره بر نظریه‌های روانشناسی، فنون مشاوره و نظریه‌های شخصیت متمرکز هست اما در رشته‌ی روانشناسی تأکید بر گفت‌وگوها صدمه‌شناسی و اختلالات روانی بیشتر هست.

از دیگر فرق های دو رشته مشاوره و روانشناسی این هست که روانشناسی یک رشته تحقیقاتی محسوب می شود درحالی که مشاوران از نظریه های حوزه روانشناسی در حل مشکلات افراد کمک می گیرند.

پس مراجعه کنندگان رشته مشاوره، بیمار نیستند بلکه دارای مشکلات کوچک و نیازمند دریافت راهنمایی‌ از افراد با تجربه‌تر از خود هستند. اما مراجعه کنندگان یک روانشناس بیمار هستند. برای همین گستردگی مخاطبان نیازمند مشاوره همواره بیشتر از روان‌شناسان هست.

از فرق دیگر این دو رشته برای ادامه تحصیل میتوان گفت که دانش آموزان گروه تجربی هم می‌توانند در انتخاب رشته‌ي تحصيلي، روانشناسی را انتخاب کنند، اما مشاوره مختص به داوطلبان گروه انسانی هست.

رشته مشاوره مناسب چه کسانی هست؟

برای مشاور شدن باید یک سری از مهارت ها را ذاتا داشت. بخشی از رشته مشاوره علاوه بر کسب تجربه، وجود هنرذاتی ارتباط با افراد و داشتن احساس همدلی و کمک به افراد هست که سبب بهره‌مندی بیشتر در این رشته می شود.

خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن دو ویژگی مهم و ضروری برای دانشجوی رشته مشاوره هست چون یک مشاور باید بتواند با شکیبایی و بردباری و آسایش درونی خود فضای مناسبی برای مراجعه کننده ایجاد کند و به او اجازه دهد که خود را تخلیه کرده و دغدغه‌های ذهنی خویش را توضیح کند و سپس با کلامی گویا و فصیح او را راهنمایی نماید.

همچنین مشاوران می بایست در زمینه های مختلف اجتماعی ، سیاسی ، مذهبی و اقتصادی اطلاعات کافی داشته تا بتوانند در صورت لزوم به بررسی مشکلات افراد در این زمینه ها بپردازند.

ادامه تحصیل در رشته مشاوره در مقطع کارشناسی ارشد و گرایش های آن:

این رشته در مقطع کارشناسی بدون گرایش و در مقطع ارشد دارای ۴ گرایش مشاوره‌ی خانواده، تحصیلی، شغلی و توان‌بخشی هست که در ادامه به معرفی کوتاه این 4 گرایش از رشته مشاوره می پردازیم:

گرایش مشاوره خانواده

مشاوره خانواده را می توان پرطرفدارترین گرایش مشاوره دانست. مشاوران خانواده در سعی اند تا بتوانند با دانش خود به ارتقا ، سلامت و استقامت خانواده ها کمک کنند. مشاوره خانواده می‌تواند در زمینه‌های تربیت فرزندان، رفع دعوای زناشویی، افزایش دوستی میان زوجین، درمان مشکلات بین همسران، رفع دعوا با مادرزن و پدرزن و یا خواهرزن، رفع مشکلات با مادرشوهر و پدرشوهر، خیانت و دگرخواهی عاطفی، مشاوره پیش از طلاق و نجات زندگی و سلامت زندگی زناشویی به افراد مشاوره دهد.

گرایش مشاوره تحصیلی

کارشناسان در این بخش به دبیران، والدین و به خصوص دانش‌آموزان در طول دوران تحصیل مشاوره درسی می‌دهند. این مشاوره در سمت تحصیل بهتر، انتخاب رشته و حل مشکلات پیرامون درس هست.

مشاوره تحصیلی در زمینه روش‌ها و شیوه‌های مطالعه و درس خواندن نیز به کودکان و نوجوانان کمک کند.

مشاوره شغلی

آگاهی در مورد زمینه‌های شغلی و بسترهای بهره‌مندی شغلی، ایجاد انگیزه و شیوه‌های ارتباطی و انگیزشی از مهم‌ترین درس‌ها این رشته هست.

مشاوره توانبخشی

همان‌طور که از نام این گرایش نیز مشخص هست،  متخصصان در این گرایش به قصد قوی سازی افراد صدمه دیده در زمینه های روانی و جسمی به آنان کمک می کنند. مشابه مشاوره توانبخشی به افرادی که گرفتار اعتیاد شده اند و همچنین کمک به زندانیان ، معلولین و یا سالمندان از جمله پرکاری های یک مشاور توانبخش در اجتماع می باشند.

مقطع دکتری رشته مشاوره

در مقطع دکتری رشته مشاوره  بدون گرایش هست. یعنی هر شخص با توجه به گرایش خود در مقطع ارشد، در مقطع دکتری ادامه تحصیل می‌دهد. در مجموع افراد با گرایش‌های گوناگون ارشد، همگی ۳۲ واحد را می‌گذرانند. البته رساله نیز ۱۸ واحد هست که در مجموع ۵۰ واحد می‌شود.

برای تحصیل در مقطع دکتری این رشته می‌توانید دانشگاه‌های تهران، خوارزمی، علامه طباطبایی، الزهرا، دانشگاه بیرجند، اردبیل، بندرعباس، مشهد و یا اصفهان را انتخاب کنید.

البته آسوده التحصیلان کارشناسی ارشد رشته‌های علوم تربیتی در تمامی گرایش‌ها، روانشناسی در تمامی گرایش‌ها، مشاوره و راهنمایی در تمامی گرایش‌ها و روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی می‌توانند در آزمون دکتری مشاوره شرکت کنند.

بازار کار رشته مشاوره

امروزه نسبت به قبل، گرایش‌های مردمی برای افزایش آگاهی‌های روان‌شناختی افزایش‌یافته و پیچیدگی اجتماع و آمیختگی آن با انواع استرس‌ها، لزوم کمک گرفتن از مشاوران را زیادتر کرده هست.

رشته مشاوره‌ دارای‌ ابعاد مختلفی‌ هست‌ و می‌توان‌ برای‌ انتخاب‌ رشته‌ي‌ تحصیلی‌، ازدواج‌، شغل‌یابی‌، نحوه‌‌ي ارتباط‌ در یک‌ محیط‌ صنعتی‌، نحوه‌‌ي ارتباط‌ ميان اعضای‌ خانواده‌ یا نحوه‌‌ي روبه‌رو شدن‌ با بحران‌های‌ زمان‌ نوجوانی‌ و جوانی‌ از راهنمايي‌هاي مشاور استفاده‌ کرد.

آینده شغلی درخشانی پیش روی آسوده التحصیلان ارشد رشته مشاوره می باشد. آن ها می توانند در مراکز مختلفی مشغول به کار شوند.

کار در مدرسه از جمله محیط های کاری برای آسوده التحصیلان این رشته می باشد. امروزه‌ شغل‌ مشاوره‌ یکی‌ از شغل‌های‌ توصیف‌ شده‌ در آموزش‌ و پرورش‌ هست. پرکاری در پیش دبستانی ها ، مهد کودک ها و همچنین استخدام در آموزش و پرورش از دیگر مجال های شغلی این رشته محسوب می شوند.

آسوده‌التحصیلان رشته‌ی مشاوره می‌توانند در مراکز خصوصی و کلینیک‌ها، ادارات دولتی، آموزش‌وپرورش، شهرداری‌ها، مراکز نیروی انتظامی، مهدکودک‌ها و فرهنگ سراها پرکاری کنند.

همچنین کار در کارخانه‌ها از جمله گزینه‌های شغلی برای آسوده‌التحصیلان رشته مشاوره گرایش شغلی هست و آسوده التحصیلان رشته مشاوره توان‌بخشی‌ نیز می‌توانند در سرای سالمندان، بهزیستی، مراکز بازتوانی، زندان‌ها، کمیته امداد و یا مراکز ترک اعتیاد پرکاری بیشتری داشته باشند.

همچنین آسوده التحصیلان رشته مشاوره در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به شرطی که در دو مقطع پشت سرهم رشته تحصیلی شخص مشاوره باشد، میتوانند مجوز مطب خصوصی بگیرند.