[ad_1]
نمد مالی
نمد مالی، یکی از دیرینه ترین هنرهای صنایع دستی چهارمحال و بختیاری محسوب می شود.
نمدمالی، از قرن هاي متمادي و چه بسا از بدو شكل گيري زندگي اجتماعي انسان ها، به عنوان یکی از صنایع دستی تولیدی، وجود داشته هست.
انسان ها از زماني كه حيوانات وحشي را اهلي و براي پرورش به مناطق مختلف مشابه ارتفاعات، دشت و غیره بردند، نياز به زيرانداز و پیکر پوشي گرم داشتند كه با توجه به وفور مواد اوليه و پي بردن به خاصيت پشم، هنرصنعت نمد مالی، شكل و رونق گرفت.
اکنون چهارمحال و بختیاری به عنوان یکی از قطب های مهم تولید نمد در کشور و حتی دنیا به شمار می رود.
امروزه وسیله صنعتی به كمك نمدمالي آمده و وسایلی مشابه ماشين برقي حلاجي به جاي كمان دستي و ضربه زدن برقي كه 20 درصد كار نمد را انجام مي دهد، جانشین شده هست.
پس از آنكه عشاير گوسفندان خود را از قشلاق به ييلاق مي آورند، پشم آن ها را در آب هاي جاري شستشو داده و سپس به وسيله قيچي مخصوصي به نام “چره”آن را مي چينند و جداگانه بسته بندي مي کنند.
صنایع دستی چهارمحال و بختیاری
وقتي پشم چيده و از نظر رنگ بندي و كيفيت جداسازي شد، صنعتگران نمدمالی، كه بیشتر هم به صورت سنتي در مجاورت عشاير قرار دارند، پشم مورد نياز را خريداري کرده و به مکان كار خود انتقال مي دهند.
سپس در مرحله نخست، پشم را حلاجي کرده و براساس نوع نمدي كه قصد مالش دهند آن را دارند، پهن کرده و به وسيله وسیله آسان اي به نام پنجي الياف پشم حلاجي شده را تا ارتفاع 60 سانتي متر بر روي قالب به صورت يكنواخت مي ريزند به اصطلاح محلي پشم را بر روي قالب به صورت پف يا پفكي در آورده كه بعد از اين عمل با همان وسيله پنجي يا پنجك، بر روي پشم پف شده فشار مي دهند تا كمي از حجم آن كاسته شود.
در مرحله دوم، بر روي پشم هاي ريخته شده در قالب،به صورت يكنواخت آب داغ مي ريزند، كه اين عمل پشم را سنگين كرده و در همان مرحله الياف پشم به يكديگر زنجير مي شوند.
در مرحله سوم، قالب را به صورت لوله مي پيچند و دور آن را با طناب مي بندند و حدود 20 دقيقه تحت فشار چند كارگر با ضربات دست پا به آن ضربه مي زنند تا الياف پشم به صورت فشرده و نسج گونه گردد، كه به اين مرحله خامه مي گويند.
در مرحله چهارم، قالب را باز كرده و لبه هاي نمد را روي خود برگردان مي كنند و مقدار كمي پشم حلاجي شده در آن افزایش مي كنند و بر روي سطح كار مخلوطي از آب و صابون پخته شده مي ريزند و دوباره قالب را بسته و مالش مي دهند.
در مرحله پنجم، قالب را باز كرده و نقش بازي كردن و طرح بر روي نمد می گذارند که این مرحله، به دو صورت انجام می شود.
در مرحله آغازین، قبل از ريختن پشم بر روي قالب، نقش بازي كردن ترسيم و طراحي شده و بعد روي پشم ريخته شده به هم مي چسبند.
نمد مالی، یکی از دیرینه تری صنایع دستی چهارمحال و بختیاری محسوب می شود
در مرحله بعد، در نمد قالب كرده نقش بازي كردن از قبل ساخته و تهيه کرده، بر روي آن گذاشته و به وسیله محلول آب گرم و صابون، با فشار و مالش، طرح و نقش بازي كردن بر روي نمد می چسبد و سپس نمد را لوله كرده و مالش مي دهند.
در مرحله ششم، نمد را به صورت لوله درآورده و حدود دو ساعت، مالش و ورز می دهند و در حين انجام مالش، نسبت به صاف و قرينه كردن طرح و نقش بازي كردن اقدام می کنند.
در مرحله هفتم، پس از انجام كار مالش، ابتدا نسبت به صاف کردن ابعاد نمد، رفع كجي ها، رفع نمودن اختلاف سطح احتمالي، پرز سوزي و اصلاح نمد اقدام می کنند.
در مرحله هشتم، نمد آماده شده را با آب ولرم شستشو داده و سپس در خورشید مستقيم خشك و به مشتريان عرضه می کنند.
متأسفانه به علت زحمات تحمل فرسا و همچنين داشتن فيزيك بدني خشن و سخت برای انجام نمدمالي از يك سو و نداشتن درآمد كافي از سوی ديگر، امكان حضور جوانان در اين شاخه کم رنگ شده هست.
منبع:miraschb.ir
