پرخاشگری در کودکان یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند به مشکلات رفتاری و اجتماعی کودکان در آینده منجر شود. پرخاشگری در کودکان، رفتاری است که باهدف تهاجم، خرابکاری، فریب و یا تهدید به همراه است. این رفتارها می‌توانند از طریق فیزیکی، کلامی و یا غیرفعال (به‌عنوان‌مثال، نادیده گرفتن دیگران) باشند. عوامل متعددی می‌توانند به پرخاشگری کودکان منجر شوند، ازجمله فشارهای اجتماعی، نبود یا کمبود مهارت‌های ارتباطی و اضطراب. به‌طورکلی، پرخاشگری در کودکان نشانه‌ای از اختلالات رفتاری است و بهتر است در صورت وجود این رفتار در کودک، به یک متخصص روانشناسی مراجعه کنید. در این مقاله به بررسی راهکارهای درمان پرخاشگری در کودکان پرداخته خواهد شد.
علت پرخاشگری در کودکان
علت پرخاشگری در کودکان ممکن است به عوامل ژنتیکی، فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی برگردد. عدم مهارت‌های ارتباطی و حل تعارض، بیش‌فعالی، نارسایی‌های غذایی و عوامل تحریک‌کننده مثل محیط خانه و مدرسه نیز می‌توانند عامل پرخاشگری در کودکان باشند.
پرخاشگری در کودکان می‌تواند به عوامل مختلفی برگردد. برخی از این عوامل شامل مشکلات خانوادگی مانند نبود یا کمبود مراقبت و عشق و محبت، خشونت در خانواده، سوءاستفاده جنسی، سوءمصرف مواد و یا اختلالات روانی پدر و مادر هستند. همچنین، مسائل مربوط به محیط و فرهنگ اطراف کودک نیز می‌توانند عامل پرخاشگری باشند؛ مثلاً تماشای فیلم‌ها و بازی‌های خشن، عدم احترام به حقوق دیگران و احساس بی‌ثباتی در ارزش‌های فردی و اجتماعی.
علاوه بر این، برخی کودکان به دلیل اضطراب، فشارهای اجتماعی، کمبود مهارت‌های ارتباطی، ناپایداری در خانواده و یا اختلالات رفتاری و روانی، به پرخاشگری می‌پردازند. به‌طورکلی، پرخاشگری در کودکان نشانه‌ای از اختلالات رفتاری است که باید به‌صورت جدی در نظر گرفته شود و با مشاوره و درمان مناسب، قابل‌بهبود است.
راهکارهای درمان پرخاشگری در کودکان
راهکارهای درمانی پرخاشگری در کودکان عمدتاً بر اساس رویکردهای شناختی رفتاری، روان‌درمانی و روش‌های رفتاری مثبت می‌باشند. در ادامه هر یک از این رویکردها را بررسی خواهیم کرد.
رویکردهای شناختی رفتاری
رویکرد شناختی رفتاری، یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین رویکردهای درمانی برای اختلالات رفتاری ازجمله پرخاشگری در کودکان است. در این رویکرد، فرد به‌عنوان یک سیستم شناختی-رفتاری در نظر گرفته می‌شود که بر اساس آموزش‌ها، باورها، ارزش‌ها و رویه‌های خود رفتار می‌کند. به همین دلیل، در این رویکرد، بهبود رفتار فرد از طریق تغییر شیوه فکر کردن و دیدگاه او درباره خود، دیگران و محیط امکان‌پذیر است.
در درمان پرخاشگری در کودکان با رویکرد شناختی رفتاری، روانشناس با استفاده از روش‌های آموزش مهارت‌های ارتباطی، کنترل خشم و اضطراب، مدیریت عصبیت و تفکر مثبت، به کودک کمک می‌کند تا رویه‌های نامناسب رفتاری خود را تغییر دهد. همچنین، روانشناس با استفاده از روش‌های پیشرفته‌تر مانند رفتارسازی شناختی، برای تغییر رفتار کودک از روی ارتباط بین رویه‌های فکری و رفتاری او اقدام می‌کند. به‌طورکلی، رویکرد شناختی رفتاری بهبود رفتار کودک را با ایجاد تغییر در شیوه فکر، احساس و رفتار، در یادگیری مهارت‌های جدید و بهبود کیفیت زندگی کودک و خانواده او تسهیل می‌کند.
رویکردهای روان‌درمانی
این رویکرد بر مشکلات روحی و رفتاری کودکان تمرکز دارد. در این رویکرد، از روش‌هایی مانند مشاوره، درمان گروهی و مداخلات خانوادگی استفاده می‌شود. هدف از این رویکرد کمک به کودکان در درک احساسات و تفکرات خود است.
رویکردهای روان‌درمانی برای درمان پرخاشگری در کودکان شامل مجموعه‌ای از تکنیک‌ها، روش‌ها و مفاهیمی است که در کنار یکدیگر بکار می‌روند تا به کودک کمک کنند رفتار پرخاشگرانه خود را کنترل کند و بهبود یابد. برخی از مهم‌ترین رویکردهای روان‌درمانی برای پرخاشگری در کودکان عبارت‌اند از:
- رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد: در این رویکرد، به کودک آموزش داده می‌شود که برای کنترل عصبانیت و احساسات نامطلوب، به‌جای تحمل و تلاش برای کنترل آن‌ها، بهتر است آن‌ها را بپذیرد و به رفتارهای سازنده تعهد داشته باشد.
- رویکرد فرد محور: در این رویکرد، به کودک کمک می‌شود تا برای شناسایی دلایل واقعی پرخاشگری خود، به خودش توجه بیشتری داشته باشد و روابط بیشتری را با احساسات و نیازهای خود برقرار کند.
- رویکرد خانواده‌محور: در این رویکرد، به خانواده کودک کمک می‌شود تا با یادگیری مهارت‌های ارتباطی و توانایی‌های کنترل عصبانیت به کودک کمک کنند تا بهبود پیدا کند.
همچنین، ممکن است در درمان پرخاشگری در کودکان از ترکیبی از این رویکردها استفاده شود.
روش‌های رفتاری مثبت
در این روش، به کودکان آموزش داده می‌شود که چگونه رفتار مثبت و سازنده‌ای در مواجهه با مشکلات داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، به آن‌ها آموزش داده می‌شود که چگونه با موقعیت‌های تنش‌زا برخورد کنند، چگونه بهترین راه‌حل را انتخاب کنند و چگونه با دیگران به شیوه سازنده و خوش‌بینانه برخورد کنند.
مراجعه به خانم فاطمه مرادی روانشناس کودک و نوجوان برای درمان پرخاشگری در کودکان
اگر کودک شما دچار پرخاشگری است، بهترین راهکار این است که به یک روانشناس کودک و نوجوان مراجعه کنید. خانم فاطمه مرادی، روانشناس کودک و نوجوان، باتجربه و تخصص خود می‌تواند به شما و کودکتان در درمان پرخاشگری کمک کند. اولین قدم در این مسیر، شناخت علت و مصداق پرخاشگری کودک است. برای این منظور، خانم مرادی با استفاده از روش‌های تخصصی، ارزیابی رفتاری و تحلیل مشکل، می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین راه‌حل‌ها را پیدا کنید.
میدونستی میتونی آنلاین هم مشاوره کنی؟
تماس جهت رزرو مشاوره: 02191005141
پیج اینستاگرام: FATEME_MORADI_PSYCHOLOGIST
نتیجه‌گیری
پرخاشگری در کودکان می‌تواند به مشکلاتی نظیر نارسایی در مهارت‌های ارتباطی و حل تعارض، مشکلات اجتماعی و رفتاری و اختلالات خلقی منجر شود. برای درمان پرخاشگری در کودکان، می‌توان از روش‌های شناختی رفتاری، روان‌درمانی و روش‌های رفتاری مثبت استفاده کرد. با توجه به اینکه پرخاشگری در کودکان ممکن است به عوامل ژنتیکی، فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی برگردد، درمان باید بر اساس ویژگی‌های هر کودک به‌صورت شخصی‌سازی‌شده باشد. پیشنهاد می‌کنیم درباره مقابله با فحش دادن و پرخاشگری کلامی و رفتارهای پرخاشگری نیز اطلاعات کسب کنید.
پایان رپورتاژ آگهی
